วช. จับมือ กทม. - สสส. - สภาลมหายใจกรุงเทพฯ และ AIT เปิดยุทธการ “ลดฝุ่นที่ปลายท่อ” ผลักดันงานวิจัยสู่ระบบคมนาคมปลอดมลพิษ

สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ร่วมกับ กรุงเทพมหานคร (กทม.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สภาลมหายใจกรุงเทพมหานคร และสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย (AIT) จัดกิจกรรม "นักสืบฝุ่น The series สงครามฝุ่นเมือง ครั้งที่ 3" ภายใต้หัวข้อ "ลดฝุ่นที่ปลายท่อ" โดย ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสํานักงานการวิจัยแห่งชาติ เป็นประธานในพิธีเกิดกิจกรรม พร้อมด้วย นายพรพรหม วิกิตเศรษฐ์ ที่ปรึกษาของผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครและผู้บริหารด้านความยั่งยืนของกรุงเทพมหานคร กล่าวต้อนรับ พร้อมด้วยภาคีเครือข่าย ดร.สุพัฒน์ หวังวงศ์วัฒนา ผู้อำนวยการศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านมลพิษอากาศและภูมิอากาศ (HTAPC) วช. รองศาสตราจารย์ ดร.เอกบดินทร์ วินิจกุล หัวหน้าภาควิชาวิศวกรรมทรัพยากรน้ำและสิ่งแวดล้อม คณะวิศวกรรมและเทคโนโลยี สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย และ Dr. Mushtaq Memon, Regional Coordinator for Resource Efficiency in Asia Pacific United Nations Environment Programme (UNEP) ณ Town hall L ชั้น 7 True DigitalPark East

ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสํานักงานการวิจัยแห่งชาติ กล่าวถึง กิจกรรม "นักสืบฝุ่น The series สงครามฝุ่นเมือง ครั้งที่ 3" ภายใต้หัวข้อ "ลดฝุ่นที่ปลายท่อ" จัดขึ้นเพื่อส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากผลงานวิจัยและนวัตกรรมในการแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศแบบบูรณาการ โดยมุ่งเน้นการลดไอเสียจากยานพาหนะในเขตกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีระดับฝุ่น PM2.5 สูง โดย วช. ได้สนับสนุนการพัฒนาระบบคัดกรองไอเสียรถยนต์ และรูปแบบการบริหารจัดการเพื่อลดฝุ่นอย่างเหมาะสมกับระดับมลพิษ พร้อมทั้งจัดตั้งศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านมลพิษอากาศและภูมิอากาศ (HTAPC : Hub of Talents on Air Pollution and Climate) เพื่อเป็นกลไกสนับสนุนการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้เชิงวิชาการและเชิงนโยบาย และ วช. มุ่งหวังให้เกิดความร่วมมือทางวิชาการที่เข้มแข็ง การพัฒนานโยบายสาธารณะบนฐานข้อมูลวิทยาศาสตร์ และการยกระดับคุณภาพอากาศและสิ่งแวดล้อมเพื่อสุขภาวะที่ดีของประชาชนทุกคน

นายพรพรหม วิกิตเศรษฐ์ กล่าวถึง ปัจจุบันการใช้รถที่ใช้เครื่องยนต์สันดาปเป็นแหล่งสำคัญของการปล่อยมลพิษทางอากาศในเขตเมือง โดยเฉพาะฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) และมลพิษทางอากาศอื่นๆ เช่น คาร์บอนมอนอกไซด์และไนโตรเจนออกไซด์ ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน รัฐและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจึงได้ส่งเสริมการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผู้ใช้รถ ทั้งการบำรุงรักษาเครื่องยนต์อย่างสม่ำเสมอ การใช้น้ำมันเครื่องที่ลดการปล่อยมลพิษ และการสนับสนุนการใช้ยานยนต์ไฟฟ้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ภายใต้นโยบายการพัฒนาประเทศด้วยยานยนต์ไฟฟ้าในระยะยาว กิจกรรมครั้งนี้ จึงมีเป้าหมายเพื่อจุดประกายความตระหนักรู้และความร่วมมือในการจัดการมลพิษจากแหล่งกำเนิดในเมือง โดยเฉพาะจากภาคคมนาคม ทั้งนี้ยังสอดรับกับเป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืนของสหประชาชาติ โดยมุ่งหวังให้กรุงเทพมหานครกลายเป็นมหานครปลอดมลพิษในอนาคต

ภายในงาน มีการนำเสนอเบาะแสต่างๆ ดังนี้

เบาะแสที่ 1 : เรื่อง เข้าใจปัญหาฝุ่นจากปลายท่อ โดย ดร.สุพัฒน์ หวังวงศ์วัฒนา ผู้อำนวยการศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านมลพิษอากาศและภูมิอากาศ (HTAPC) วช.

เบาะแสที่ 2 : เรื่อง สืบหาทางออก โดย รองศาสตราจารย์ ดร.เอกบดินทร์ วินิจกุล หัวหน้าภาควิชาวิศวกรรมทรัพยากรน้ำและสิ่งแวดล้อม คณะวิศวกรรมและเทคโนโลยี สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย

เบาะแสที่ 3 : เรื่อง เก็บข้อมูลจากมุมมองขององค์กรระหว่างประเทศ โดย Dr. Mushtaq Memon, Regional Coordinator for Resource Efficiency in Asia Pacific United Nations Environment Programme (UNEP)

และยังมีการเปิดแฟ้มคดีร่วมหาข้อสรุปแนวทางการแก้ปัญหาฝุ่นจากปลายท่อ พร้อมเสวนาในหัวข้อ ก้าวต่อไปของกรุงเทพฯ สู่ระบบขนส่งปลอดมลพิษ โดย ดร.สุพัฒน์ หวังวงศ์วัฒนา ผู้อำนวยการศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านมลพิษอากาศและภูมิอากาศ (HTAPC) วช. รองศาสตราจารย์ ดร.เอกบดินทร์ วินิจกุล หัวหน้าภาควิชาวิศวกรรมทรัพยากรน้ำและสิ่งแวดล้อม คณะวิศวกรรมและเทคโนโลยี สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย นายทศพล สุภารี รองผู้อำนวยการสำนักสิ่งแวดล้อม กรุงเทพมหานคร และนายปพนธนัย นันทชัชวาลย์กุล ที่ปรึกษาทางวิชาการ องค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของเยอรมัน (GIZ) ประจำประเทศไทย และได้ทิ้งเบาะแสเพื่อร่วมไขปัญหาในครั้งถัดไปที่เกี่ยวกับ "ฝุ่นไม่รู้จักเขตแดน" ที่จะจัดขึ้นในวันที่ 17 กันยายน 2568 ณ สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผ่านการนำองค์ความรู้ด้านงานวิจัยและนวัตกรรม ในการสร้างเมืองที่อากาศสะอาด สุขภาพดี และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมต่อไป